سید محمود حسابی معروف به پروفسور حسابی فیزیکدان، سناتور، وزیر آموزش و پرورش و بنیانگذار فیزیک دانشگاهی ایران بود.حسابی در دانشگاه سوربن فرانسه، در رشتهٔ فیزیک به تحصیل و تحقیق پرداخت. در سال ۱۹۲۷ میلادی در سن بیست و پنج سالگی دانشنامه دکترای فیزیک خود را، با ارائهٔ رساله‌ای تحت عنوان حساسیت سلول‌های فتوالکتریک ، با درجه عالی دریافت نمود.
پروفسور سید محمود حسابی وجود ارزشمندی است که با مشقات زیاد در کشورهای بیگانه به تحصیل علوم مختلف می پردازد. زبانهای فرانسه، انگلیسی، عربی، ایتالیایی، سانسکریت، یونانی، لاتین، پهلوی، اوستا، ترکی، روسی و آلمانی را فرا می گیرد و نشان "کوماندور دولوژین دونور" بزرگترین نشان علمی فرانسه را با تائید اینشتین دریافت می کند و در این بین چون به وطن خویش احساس دین می کند، با وجود زمینه های فراوان به ایران باز می گردد تا با دستان پر توانش کشورش را بسازد.
هر شب خاطراتش را به اصرار فرزند ارشدش بیان می کند؛ از اینکه چگونه پدرش به بهای رسیدن به وضع مالی بهتر در دربار آنان را ترک می کند و به خواست همسر جدیدش حتی برای ازبین بردن آنها گام بر می دارد. از اینکه چگونه مادرش سر به لبه تیز و آهنی ستون کشتی می کوبد تا از توطئه شوهری بدطینت و دنیا پرست خود و فرزندانش را نجات دهد. از اینکه چگونه بدون سرمایه و محلی برای سکونت در آن سوی مرزها با مادر و برادر کوچکش سرگردان می ماند. از سختی کار و شبهایی که بر فراز کوههای سرد با درندگان می گذراند. و از اینکه چگونه مادرش و تنها امیدش با مشاهده تمام شدن جواهراتش که تنها ذخیره مالیشان بود، سکته می کند و فلج می شود.
هنگام مطالعه کتاب بارها اشک در چشمانم حلقه می بست و هر روز تا شب که ساعت مطالعه کتاب فرا برسد فراز و نشیب های این زندگی مقدس تمام ذهنم را به خود مشغول می کرد. مطالعه کتاب خواب از چشمانم ربوده بود.
اگر چه در پایان این ماجرای تلخ، زندگی او سراشیبی را درک می کند و یکی پس از دیگری افتخارات بزرگ نصیبش می شود، اما با این حال تا همان اواخر هرگاه از روی مریضی از هوش می رود، بی اختیار چنین می گوید: «آیا لزومی داشت آقای معز السلطنه به دو بچه کوچک در یک مملکت غریب آن هم در وسط جنگ جهانی اول گرسنگی بدهد؟» از هر حادثه رنجی به پیکر دارد و مریضی های گذشته اش هر روز به نوعی در وجودش ظهور می کنند؛ ولی با این حال با تمام وجود راهش را ادامه می دهد. هنگامی که در ایران از فیزیک سخن می گوید، هیچکس حتی مسولان معنای این واژه را نمی فهمند و او به ناچار می گوید: « فیزیک همان شیمی است!!!» با وجود همه کاستی از تلاش نمی ماند و ثمره کارش تاسیس اولین دانشگاه ایران یعنی دانشگاه تهران می شود.
کتاب استاد عشق به قلم ایرج حسابی، از تلاش بی وقفه او پرده برمی دارد و اسرار مگوی او را که بیم از انتشارشان داشت که مبادا موجب خودستایی شود، برملا می دارد. این کتاب توسط سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به چاپ رسیده است. مطالعه این کتاب را با تمام وجود پیشنهاد می کنم.
دانلود کتاب:
استاد عشق
