تاثیرات مادرانه بر سرنوشت کودک

اهمیت و نقش اساسی خانواده در رشد کودک و ابعاد گوناگون آن همیشه مورد تأکید صاحب نظران و دانشمندان علوم روانشناختی و تربیتی بوده است و همه آنها نیز بر نقش حساس و سرنوشت ساز مادر در دوران اولیه رشد اذعان دارند. بدیهی است آنچه کودک در سنین ابتدایی رشد تجربه می کند تأثیر مهم و سرنوشت سازی در شکل گیری شخصیتش در بزرگسالی و زندگی آتی دارد.

از سوی دیگر شرایط جدید  اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ، تغییر و تنوع در نقش های زن و مرد و بالاخص زنان موجب گردیده که بسیاری از آنها نتوانند مثل گذشته بصورت تمام وقت در کنار فرزندان خود حضور یابند. هرچند باید بین حضور فیزیکی و غیرفیزیکی و یا کمی و کیفی والدین و بالاخص مادر تمایز و تفکیک قائل شد. گسترش روزافزون مهد کودک ها که به دلیل اشتغال مادران در خارج از خانه جایگزین نقش آنها شده و اثرات متفاوتی را در شکل گیری شخصیت کودک برجای می گذارد از اهمیت ویژه ای برخوردار شده است که باید آثار و تبعات آن نیز مورد بررسی قرار گیرد...

برنامه جهان آموزش بنیاد بین المللی وایز در برنامه خود به بررسی نقش مادران در سرنوشت کودک خود پرداخته است. و این برنامه بحث را با سئوالات زیر شروع کرده:

آیا از دوران جنینی تا بزرگسالی، تاثیرات مادرانه می تواند شکل دهنده تجربه های آموزشی کودک شود؟ اگر یک مادر آموزش خود را کامل نکرده باشد چطور؟ آیا اساسا برای بازگشت به مدرسه در سنین بالا دیر است؟

یک تحقیق جدید نشان می دهد که تاثیر مادرانه، عامل اصلی در ماندن کودک در مدرسه و یا ترک مدرسه است. اما تاثیر مادرانه از دوران آبستنی تا بزرگسالی کودک چگونه است و نیز اینکه مادران چگونه این روند را مدیریت می کنند؟

تحصیل دختران در مدارس نیز با نقش مادر در آموزش کودک و حمایت از او پیوند نزدیک دارد و البته این یک مسئله تازه نیست، برای نمونه در پاکستان یک موضوع تاریخی است.

دانلود کلیپ:

تاثیرات مادرانه بر سرنوشت کودک

لذت یادگیری در مدارس والدورف

در کودکستان های والدورف محیطی شبیه به محیط آرام خانه همراه با احساس گرمی و عشق و زیبایی وجود دارد. در این مراکز کودکان محیط را لمس می کنند، با اسباب بازی های ساده بازی می کنند، لباس های کتانی یا  ابریشمی رنگارنگ و نرم و راحت می پوشند، بازی های خلاق می کنند و توان تفکر و اندیشه ی آن ها راهنمای شان در انجام کارها است. معلم با کودکان به نرمی اما قاطع گفت و گو می کنند و رفتارشان به گونه ای است که ارزش تقلید کردن را داشته باشد.

ساختار برنامه ی روزانه ی کودکان دارای ریتم منظم و فعالیت های پی در پی و متناوب است. برنامه های هفتگی شامل: هنر، کاردستی، بازی با عروسک ها، کار در کارگاه های چوب، نقاشی، قصه گویی، آشپزی، نانوایی، آواز خوانی، بازی های فیزیکی و مهارت های اجتماعی است. قصه گویی با توجه به زبان مادری کودکان انجام می شود و کودکان نیز بارها و بارها به قصه ها گوش می دهند و آن ها را در ذهن خود مجسم می کنند و به این ترتیب توانایی تخیل و تصویر ذهنی شان افزایش می یابد. این توانایی سبب رشد دیگر مهارت های ذهنی و کلامی کودکان در آینده می شود.کودکان در بازی ها و گردش های خارج از کودکستان و درون طبیعت می آموزند که به محیط زندگی خود عشق بورزند و به طبیعت آسیب نرسانند. آنها تغییرات فصل، سال و ماه را درک می کنند و این دگرگونی ها را جشن می گیرند. کودکان مدارس والدورف با دیگر کودکان خانواده ی بزرگ این گونه مدارس آشنا و دوست می شوند.

دانلود کلیپ:

لذت یادگیری در مدارس والدورف

مدارس مختلط مفیدترند یا مدارس تک جنسیتی؟

هر وقت بحث تفکیک جنسیتی می شود موضوع تفکیک در دانشگاه های ایران به میان می آید، و اینکه این موضوع اهمیتی در روند و پیشرفت تحصیلی و شخصیتی دانشجویان دارد یا خیر همیشه جزوه بحث های چالش انگیز کارشناسان و طرفداران و مخالفان این طرح ها بوده است.
ولی نه تنها در ایران که خیلی از کشورهای پیشرفته نیز این مسله مطرح است. میخواهیم تجربیاتی از این کشورها را به مساعدت برنامه جهان دانش پی بگیریم: کلاسهای درس جدا مفیدترند یا مختلط؟ اتفاق نظری در این مورد وجود ندارد، اما تعداد مدارس تک جنسیتی در برخی کشورها در حال افزایش است. آیا جدا کردن دخترها و پسرها در مدارس اساسا کار درستی است؟

برخی از آموزگاران بر این باورند که کلاسهای درس جدا، شانس یادگیری دانش آموزان را بالا می برد. از این رو در بعضی از کشورها شاهد افزایش روزافزون مدارس تک جنسیتی هستیم. نتایج برخی از مطالعات نشان می دهد که پسرها بیشتر به موضوعاتی که حالت مردانه تر دارند مثل ورزش تمایل نشان می دهند تا موضوعاتی نظیر موسیقی. در چنین فضای مردانه ای، پسرها ابایی از اینکه افرادی سنتی تصور شوند ندارند چرا که قادرند درهمه فعالیتها مشارکت کنند.

فضای حاکم بر مدارس تک جنسیتی مصنوعی است

بحث های زیادی در مورد موفقیت مدارس تک جنسیتی و حق اعمال تفکیک جنسیتی در آموزش وجود دارد. مبارزه با نابرابریهای جنسیتی را باید از سنین پایین آغاز کرد. یکی از مدارس پیش دبستانی در سوئد با محور قرار دادن این اندیشه درصدد القای این تفکر به کودکان است. اما مربیان این مرکز چگونه این مسئله را آموزش می دهند؟

اینجا به بچه ها یاد داده می شود که در درجه اول همه انسانند و دختر و پسر بودن آنها در درجه بعدی اهمیت قرار دارد.

در این مرکز برای پرهیز از مسائل کلیشه ای مربوط به جنسیت از بکار بردن لفظ دختر و پسر در خطاب کردن بچه ها خودداری می شود و برعکس آنها را با عناوینی مانند دوست صدا می کنند. در بازی کردن نیز، همه بچه ها در کنار یکدیگر هم ماشین بازی می کنند و هم عروسک بازی، بدون اینکه مربیان بخواهند فعالیتی را پسرانه یا دخترانه معرفی کنند و حساسیت کودکان را برانگیزانند.

شما موافق مدارس جدا هستید یا مخالف آن؟

دانلود کلیپ:
مدارس مختلط مفیدترند یا مدارس تک جنسیتی؟