معرفی کتاب: درس کاوی
امروز بنا دارم به عنوان نخستین پست در هفته ای پیش رو کتاب دیگری رو از استاد گرانقدرم دکتر سرکار آرانی که در دوره کارشناسی افتخار شاگردی ایشان را در دانشگاه علامه طباطبایی داشته ام و یکی از طرفداران پروپاقرص کتاب ها و نوشته ها و اندیشه های ایشان هستم را معرفی نمایم.
درس کاوی
این کتاب متشکل از پنج مقاله علمی-پژوهشی بین المللی دکتر محمد رضا سرکار آرانی است. او در همه این مقالات نویسنده اول است و در برخی مقالهها همکارانی از سایر کشورها (ژاپن، آمریکا، استرالیا، سنگاپور) نیز دارد. مقاله پنجم تنها به نام اوست و در قالب فصل چهارم این کتاب پیش روی شماست. این مقاله در انگلستان به عنوان مقاله برتر سال شناخته شده و جایزه بهترین های سال ۲۰۱۶ ایمرالدبه آن تعلق گرفته است.آنچه معلم قصد دارد تدریس کند، آنچه دانشآموزان یاد می گیرند، روشهای ارتباط در کلاس درس(شفاهی یا نوشتاری)، گفت و شنودهای دانشآموزان در فرایند تدریس، شیوه مواجهه معلم با اشتباه دانش آموزان و… از جمله موارد مطرح شده در این کتاب است.
این کتاب تجربة ژاپن در بازاندیشی عمل برای تولید دانش حرفهای و بهبود مستمر آموزش و غنیسازی یادگیری در مدرسه را از طریق درسپژوهی را تبیین می کند. به علاوه، با تجزیه و تحلیل مطالعات موردی و کاربردی، رویکرد فرهنگی- تاریخی ژاپنیها به فرآیند تمرین مهارتهای بازاندیشی، خودارزیابی، بهسازی الگوهای ذهنی، حرکت از آموزش به یادگیری، روشهای بازیافت ایدهها و دادهها برای دگرگونی و نوسازی اجتماعی، نوآوری در آموزش، و فرایند تولید و به کارگیری دانش حرفهای را که گسترشدهندة ظرفیت و توانایی عمل اثربخش برای تغییر و نوآوری است، تبیین کند.
تفاوتهای فرهنگی مدارس و مناسبات
اجتماعی پیچیده در هر جامعه روش و ابزارهای اثربخشی را برای به کارگیری
الگوی درسپژوهی توصیه میکند. مطالعة این کتاب و آشنایی با ایدة
درسپژوهی برای همة افراد اعم از مدیران، کارشناسان برنامهریزی آموزشی و
درسی، معلمان، پژوهشگران، استادان، دانشجویان و والدین سازنده است و به
خوانندگان یاری میرساند تا از طریق یادگیری از یکدیگر بر قابلیتهای خود
بیفزایند. مطالعة تجربههای ایران و سایر کشورها راهبردهای اثربخشی را برای
بهرهگیری از درسپژوهی در عمل و در فرهنگهای آموزشی مختلف نشان میدهد.
فصلهای
کتاب به نحوی تنظیم شدهاند که کارکردهای درسپژوهی را به مثابة نظریه،
رویکرد، روش و ابزار تبیین کنند، نمونههای عینی آن را در آموزش عمومی و
آموزش دانشگاهی ارائه دهند و به چالشها و چشماندازهای آن در ایران نیز
بپردازند.
توصیه می شود معلمان این کتاب را از فصل هفتم (ایران: چالش ها و چشم اندازها) و پژوهش گران تربیتی آن را از فصل اول(نظریه علم عمل) بخوانند.