پرورش مهارت های استدلالی میان جوانان می تواند به یادگیری آنها کمک کند و یکی از راه های آن، آموزش فلسفه است. در برنامۀ این هفتۀ “جهان آموزش” نگاهی به آموزش مهارت های مفهومی و تفکر انتقادی از آغاز کلاس های ابتدایی داریم. در پست های قبلی مفصل به این موضوع پرداخته ایم که می توانید مطالب قبلی را مشاهده نمایید.
جای خالی تفکر
هاوایی: ذهن های جوان، پرسش های قدیمی
کودکان به طور طبیعی کنجکاو هستند و دائماً می پرسند، “چرا؟”. در هاوایی، یک طرح آموزشی به کودکان کمک می کند تا مهارتهای فکری خود را پرورش دهند و در مورد پرسش های بزرگی که همیشه برای انسان وجود داشته است، فکر کنند. پرسش هایی دربارۀ موجودیت و هستی.
در جزیرۀ معروف هونولولو و در مدرسۀ “وایکیکی” از بیست سال پیش، روش منحصر به فردی برجا است. بیداری اندیشه و تفکر کودکان، اساس این روشی است که از پنج سالگی شروع می شود. “توماس جکسون” فردی است که این روش غیر معمول را ترویج داده است و می گوید: “برای کودکان مهد کودکی، همه چیز جالب و حیرت انگیز است و زمینه ای برای سوالات فوق العادۀ آنها است. اما به تدریج این کنجکاوی را از دست می دهند. و از کلاس اول یا دوم دبستان، تنها به انتظارات سیستم و معلم جواب می دهند.” برنامۀ “فلسفه برای کودکان هاوایی” به معلمان مدرسۀ وایکیکی کمک می کند تا این روند را تغییر دهند.
ایالات متحده آمریکا: کودکان فیلسوف
سارا گورینگ، استاد فلسفه در دانشگاه واشنگتن است. او حامی آموزش فلسفه از سنین پایین و معتقد است که کودکان “به طور طبیعی فیلسوف” متولد می شوند. او از تجربۀ خود در زمینۀ آموزشِ تفکر انتقادی و خلاقانه صحبت می کند و می گوید کودکان ما “ذاتاً فیلسوف” هستند: “کودکان از همان ابتدا، افکار فیلسوفانه دارند.من فکر می کنم سوالاتی که آنها به طور طبیعی می پرسند، فیلسوفانه است. مانند: اعداد چه هستند، از کجا آمده اند؟ چگونه می توانند ابدی باشند؟ برای چه جنگ وجود دارد؟ آیا خدا وجود دارد؟ و اگر چنین است چه کسی خدا را خلق کرده است؟ و سوالات نامحدود است و همۀ آنها از نظر فلسفی خوب هستند”. سارا یکبار در هفته در مدرسۀ “ جان موییر” در سیاتل، به بچه های ده تا یازده سال، فلسفه درس می دهد.
نروژ: المپیاد فلسفه
المپیاد بین المللی فلسفه هر سال در نروژ، با هدف ترویج فلسفه در سطح مدارس متوسطه و بین دانش آموزان سراسر جهان انجام می شود. این رقابت ها، تفکر تحلیلی و تبادل فکری را تشویق می کند.
در ورزشگاه اصلی اسلو، ۸۲ دانش آموز از ۳۹ کشور مختلف، آمادۀ آغاز بیستمین المپیاد بین المللی فلسفه می شوند. از میان چندین هزار نفر دانش آموزانی که در مسابقات منطقه ای کشور خود شرکت کردند، تعداد محدودی به اسلو آمده اند و برای کسب مقام به رقابت می پردازند.
اگر چه رقابت مهم است، اما مهم تر این است که جوانان سراسر جهان در کنار یکدیگر قرار می گیرند و از طریق سخنرانی ها و بحث های گروهی، تبادل نظر می کنند و اعتقادات و افکار یکدیگر را به چالش می کشند.
دانلود کلیپ:
تدریس فلسفه از دوران کودکان
