تحلیلی بر چالش های اشتغال دانش آموختگان دانشگاهی
کاری از مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی:
امروزه هدف نهایی هر کشوری دستیابی به توسعه انسانی پایدار است؛ این هدف بدون توسعه یادگیری مادام العمر و آموزش عالی فراگیر تحقق نخواهد یافت؛ البته توسعه یادگیری مادام العمر و آموزش عالی فراگیر نیز به خودی خود به توسعه انسانی پایدار منجر نمی شود. شرط لازم برای اثربخشی آموزش عالی در این رابطه، اشتغال پایدار و کارآفرینی موثر دانش آموختگان آموزش عالی در نظام اقتصادی است.
هدف گزارش حاضر راستی آزمایی وجود این شرط در اقتصاد ایران است. بررسی ها نشان می دهند که دانش آموختگان دانشگاهی در ایران، اشتغال و کارآفرینی اثربخشی در اقتصاد کشور ندارند. همچنین عوامل متنوعی در ایجاد این مسئله دخالت دارند؛ ضعف ساختاری نظام اقتصادی، دانش بری پایین فعالیت های اقتصادی، سطح پایین فناوری و نوآوری، ضعف کارآفرینی مبتنی بر دانش، کیفیت پایین آموزش عالی، ضعف مهارت های اشتغال پذیری و کارآفرینی در دانش آموختگان، عدم تطبیق عرضه و تقاضای سرمایه انسانی و سیاست های نامناسب در اقتصاد و آموزش عالی، از این جمله اند.
از طرفی نظام دانشگاهی با معضلی روبروست به نام مدرک محوری که جایگزین دانش محوری در نظام آموزش دانشگاه گردیده است. آفت مدرک گرایی بی حد و حساب در دو سه دهۀ اخیر، موجب رواج عوام زدگی و بی سوادی جمع کثیری از صاحبان کرسی تدریس و مناصب گروه و دانشکده و پژوهشکده و … شده است.
دوره مدرکمحوری سالهاست که در کشورهای اروپایی و امریکایی منسوخ شده است و افراد زیادی هستند که بدون داشتن مدرک دانشگاهی، افتخارات بزرگی را در عرصه اقتصاد برای کشورهای خود خلق نمودهاند که بیل گیتس تنها یک نمونه بسیار مشهور از این دسته است.
دانلود گزارش تحلیلی: