دهه هفتادیها و هشتادیها چه میکنند؟
بنابر یک پژوهش نوجوانان ایرانی درگیر رفتارهای پرخطر زیادی هستند. آمار بالایِ تجربه سیگار و قلیان، انجام رفتارهای خشونتآمیز و برقراری رابطه جنسی زوری و اختیاری برخی از این رفتارهای پرخطری هستند که نوجوانان دختر و پسر را تهدید میکند. طبق دادههای پژوهش 35.2 درصد از نوجوانان ایرانی تجربه کشیدنِ سیگار، 51.5 درصد از آنها تجربه قلیان کشیدن، 30.4 درصدِ آنها تجربه رابطه جنسی با میل خود، 9.7 درصدشان تجربه اقدام به خودکشی و... داشتهاند.
پژوهشگر این مقاله نتیجهگیر کرده که این رفتارهای پُرخطر ناشی از عوامل مختلف خانوادگی، فردی، آموزشی و اجتماعی هستند. وی همچنین به این نکته اشاره کرده که باید بر روی چگونگی شکلگیریِ رفتارهای پرخطری که فراوانی بیشتری دارند (مانند قلیانکشیدن و سیگار کشیدن) تمرکز بیشتری کرد. انجامِ رفتارهای پرخطر توسط نوجوانان مدتهاست که موردِ توجه مسئولان و کارشناسان زیادی است. البته به گفته برخی کارشناسان بسیاری از این رفتارهای پرخطر به طور کامل توسط مسئولان انکار میشوند. با اینحال برخی از رفتارهای پرخطر مانند کشیدنِ سیگار و قلیان با درصدِ بالا و استعمال دخانیات در درصد پایین موضوعاتی نبودهاند که کسی بتواند آنها را ندیده بگیرد. اما در میان همه این نگرانیها رفتارهای پرخطر نوجوانان را به طور عمیقتر چگونه باید تحلیل کرد؟ یک انسانشناس در اینرابطه میگوید "رفتارهای پرخطر نوجوانان را باید ناشی از نبودِ فضایی برای هیجان نوجوانی و کشیدهشدن این هیجان به فضاهای آسیبزا دانست".
ویژگیهای نسل امروز چیست؟
رحمانی ویژگیهای نسل امروز را برشمرده و گفت: این نسل قطعا همانند نسل قبلی به آرمانخواهیها و آرمانپردازیهای ایدىولوژیک پایبند نیست، این نسل اصولا از تخیل بر فراز ابرهای خیالین پرهیز میکند. این نسل زندگی را واقعی تجربه میکند، ایدئولوژی را بر بیولوژی و توهم را بر واقعیت تحمیل نمی کنند. نوجوانان امروز نسلی هستند که هم هنجارمندی و نابههنجاری را در نسبتی عینی با واقعیت پیرامون تعریف میکنند و هم از بیاخلاقیها و منطق فرهنگیای که در نسل قبلی موجب رشد سیستماتیک بیاخلاقی و فسادهای گسترده در حوزههای عمومی و خصوصی شده به دور هستند و فاصله میگیرند. اینها نسلی مرتبط با واقعیت هستند، از بلندپروازیهای نسلهای قبلی که وضعیت آنومیک امروزی را ایجاد کرده پرهیز دارند.
به نظرم نسل بزرگترهای امروزی بهتر است بهجای اصلاح نسل آینده خودش را اصلاح کند. این نوع قضاوت در مورد نسل آینده فرافکنی میراث امروزی به نسل فردا و تحمیلکردن مسئولیت آن بر نسل جدید است. این انسانشناس همچنین اظهار کرد: به همیندلیل به نظرم بهتر است بهجای قضاوت در باب انحطاط اخلاقی نوجوانان امروزی، به فکر این باشیم که جامعه و بزرگترهای امروزی چه نقش و سهمی میتوانند برای بهبود زندگی این نسل داشته باشند. وی خطاب به مسئولان گفت: بزرگترها و بهخصوص مسولان دلنگرانِ نسل آینده بپذیرند که اگر هم نوجوانان امروز فاقد اخلاق هستند و نسل آیندهای بیاخلاق خواهیم داشت، بزرگترها و مسولان امروز مقصرند. آنچه که موجب نگرانی از آینده میشود نسل نوجوان امروز و رفتارهای پرخطر آن نیست، بلکه جامعه پرخطر امروز و فضاهای سرشار از خطا و فساد و بی اخلاقی بزرگترهاست که قطعا نسل آینده را فاسد میکند. این انسانشناس ضمن ذکر این نکته که نسل جدید امید به اصلاح وضع موجود دارد گفت: شاید بشود گفت که نسل آینده برای جامعه نه تنها خطرناک نیستند، بلکه با همه دشواریهایی که دارند، تنها بهامید اصلاح وضع موجود هستند.